Thân gửi các bạn một câu chuyện cảm
động...
Dẫu biết là chị sẽ không bao giờ có
thể đọc và hiểu
những ḍng này, nhưng tôi vẫn mong chị biết
rằng tôi đă làm đúng như lời chị nhắn:
chuyển giao món quà của chị đến tất cả
mọi người nhân mùa lễ Giáng sinh....
Cám ơn chị Amy - người con gái da đen
có tấm
ḷng vàng...
Hoàng Thanh/Viễn Đông
Mùa Giáng Sinh:
Món quà con dâng Chúa
(Thân tặng chị Amy -
người con gái da đen có tấm ḷng vàng)

Chị Amy Mai bên cây thánh giá
– ảnh: Hoàng
Thanh/Viễn Đông.
Bước vào tiệm food to go, tôi thoáng thấy
một phụ nữ da đen - mà tôi nghĩ ngay là
người Mỹ đen hay Phi Châu, đứng
trước quầy thức ăn dường như đang
lựa chọn. Như thường lệ, tôi đứng
đợi tới phiên ḿnh. Bỗng dưng nghe chị này
nói rất rơ ràng bằng tiếng Việt: “Bán cho tui một
phần cơm chiên nhỏ”, làm tôi ngạc nhiên quay lại
nh́n, v́ không ngờ chị ta nói tiếng Việt rành
thế. Da chị này rất đen, đúng điệu là
dân lai Mỹ đen chính hiệu. Khi tôi ra bàn ngồi ăn,
chị ấy bước đến rụt rè chỉ vào
chiếc ghế bên cạnh tôi và hỏi: “Tui ngồi đây
được không?”. Tôi gật đầu.
Trời Cali vào đông lành lạnh, ngồi gắp từng
đũa ḿ Nam Vang nóng mà tôi nghe ấm cả ḷng. Đang múc
muỗng nước lèo th́ chị da đen lên tiếng:
“Trời lạnh quá, ăn cái này ngon lắm mà không chắc
bụng”. Tôi quay sang nh́n th́ bắt gặp chị ấy
vừa đưa tay chỉ chỉ vào tô ḿ tôi đang
ăn, vừa nói với ánh mắt có vẻ thèm thuồng.
Chị nói với cái giọng chân chất rất nhà quê:
“Cơm chiên nó hổng ngon bằng, nhưng nó chắc cái
bụng, tui mới khiêng đồ nặng nổi”.
Thấy ái ngại, tôi nói ngay: “Chị ăn không? Tôi kêu
tặng chị một tô”. Chị ấy lắc
đầu: “Giờ ăn hổng kịp đâu, trễ xe
bus là cả tiếng nữa mới có chuyến sau”. Tôi
hỏi: “Chị làm ǵ mà phải khiêng nặng?”. Chị
đáp: “Tui lau chùi cầu tiêu, lau sàn nhà, chùi rửa hết tất
cả pḥng, sắp xếp đồ đạc lại ngay
ngắn, khiêng bàn ghế, nhiều bàn ghế nặng
lắm, cái ǵ tui cũng làm hết đó, để
mười giờ người ta vô th́ mọi thứ
phải sạch sẽ đâu vô đó”. Rồi chị
tiếp, “Tui ở xa, nên 7 giờ phải dậy rồi,
đi xe bus tới đây th́ phải đổi xe bus khác
mới tới. Nhưng đói quá nên tui phải xuống mua
đồ ăn cho no bụng cái đă, rồi mới
đón xe bus đi tiếp đến chỗ làm”.
Tôi cứ nghĩ chắc chị này đi làm thêm overtime ngày
cuối tuần, nên tôi nói: “Chị làm thêm cuối tuần
vậy, họ trả chị khá không?”. Chị nói ngay: “Tui đâu
có lănh lương, làm cho nhà thờ mà, cái này là tui tự
nguyện làm, tui làm là cho Chúa, mà tui làm nhiều năm nay
rồi...”. Vừa thấy tội nghiệp cho chị, tôi
vừa thầm khâm phục chị đă có can đảm mà
đứng chờ hai chuyến xe bus từ 7 giờ sáng, ngày
Chủ Nhật - là lúc mà ai nấy đều đang ngon giấc
với khí trời rất lạnh ở bên ngoài. Chị
không những đă làm được điều phi
thường đó, không có lương, một cách vui
vẻ, mà lại từ nhiều năm qua...
Bỗng dưng tôi muốn làm quen: “Chị tên ǵ? Mà tại
sao chị lại tự nguyện làm công việc này từ
bao lâu nay, nhà thờ không có người nào phụ chị
sao?”. Thấy có người quan tâm, chị có vẻ xúc
động, nỗi xúc động mà tôi linh cảm như
của một con người thường bị hất
hủi bỏ rơi. Chị nói nhỏ lại: “Tui tên Amy,
là tên Mỹ đó, c̣n tên Việt Nam, tui không thích nó...”.
“Chị có tên Việt Nam?”. “Ừa, mà tui ghét nó lắm...”.
Tôi ngạc nhiên: “Tại sao chị lại ghét tên ḿnh?”.
Chị đen im lặng, và rồi chị kể, bằng
cái giọng quê mùa mộc mạc....
* Tuổi thơ đen...
“Khi Má sinh ra tui th́ mọi người ai cũng đă ghét
tui rồi. Chỉ v́ tui ra đời dưới ngôi sao
xấu, bởi v́ cái màu da đen đúa không sao che giấu
được của tui. Tui đâu có quyền được
chọn màu da ǵ để sinh ra, cả Má tui cũng không
chọn được cho tui.
Nhà tui nghèo lắm, ở ven bờ một con sông. Gia đ́nh
tui gồm có sáu người: Má và 5 chị em, chị Hai,
chị Ba, chị Tư , tui, rồi đến em trai Út.
Mấy chị và em trai là da vàng, chỉ có tui là đen thui
thôi. Nhà tui nghèo mạt rệp, cả căn nhà dột nát,
không có cả cái bàn hay cái giường, cái ghế. Một
ḿnh Má đi ṃ ốc cả ngày để bán lấy
tiền mua đồ ăn cho 6 miệng ăn.
Mới ba, bốn tuổi là tụi con nít đă ghét tui. Tui tên
Tí, họ Mai là họ của Má, v́ Ba bỏ Má từ khi Má
mới có bầu tui. Tụi con nít cả đám cứ
đi theo sau tui hát nhạo là: ‘Cút về Mỹ đi con Tí
đen’. Có đứa c̣n lấy que tre vít cứt chim,
cứt gà rồi kêu cả bọn xúm lại đè tôi
xuống, trét vô miệng tui, tới khi nào tui lạy, tui khóc
th́ tụi nó mới tha.
Năm 6 tuổi, Má cho tui với mấy chị đi
học trường làng, nhưng tụi học tṛ khinh ghét
tui lắm. Có lần tụi nó hè hội đồng
tống một đống cứt gà vô miệng, tui không chống
cự được nên nuốt vô cổ họng, nghe thúi
́nh và chua loét. Tui oẹ ra, tụi nó bốc nhét vô lại.
Tui vùng vẫy, la hét. Thấy tui khóc dữ quá, mấy
chị và em trai xúm lại binh, th́ tụi nó đánh mấy chị,
vừa đánh tụi nó vừa chửi: ‘Đồ Mỹ
đen không cha cút về nước đen mà sống’.
Lần đó tui chạy về khóc với Má sưng cả
mắt. Má cứ im lặng và rồi bà cho tui nghỉ học
luôn.
Nhiều lúc tui thèm được đi học, thèm
được chơi chung, bất cứ tṛ chơi nào
với chúng bạn, vậy mà đứa nào cũng chê là tui
đen, tui dơ, tui thúi... hổng ai thèm chơi. Tui tủi
thân lắm nên hỏi Má. Má bảo là Ba bỏ Má từ lúc tui
chưa sinh ra nữa. Tôi ức lắm, hỏi lại:
‘Thế Ba tên ǵ? Sao Má không đi t́m?’. Má im lặng, rồi
Má khóc. Tui thương Má quá, và tui ghét Ba lắm. Tui thề
sẽ có một ngày tui t́m gặp Ba và hỏi Ba cho ra
lẽ”. Tôi im lặng. Chị đen tiếp: “Tại Ba mà
giờ này tui vẫn chưa biết đọc, biết
viết. Người ta nói là tui mù chữ. Mắt tui sáng mà,
tui thấy đường, nh́n tờ báo th́ tui chỉ
thấy h́nh, chớ không biết đọc.
Một hôm Má tui nói là: ‘Tí đen ơi, đúng là Trời
thương Má con ḿnh, ḿnh sắp hết khổ rồi...’.
Th́ ra là chính phủ nước của Ba tui (chính phủ
Mỹ) cho nhà tui đi theo diện con đen (con lai). Má và tui
mừng hơn bắt được vàng.
Lúc vô phỏng vấn, tui run quá nên cứ khóc, mà tay chân th́
lạnh ngắt. Tui cứ sợ ông Bill - tên ông hỏi
chuyện Má tui, mà thấy tui đen, tui xấu, tui hôi, tui
dơ... ổng không cho đi th́ tui phải ở đây
suốt đời tui khổ lắm.
Má tui cũng khóc, năn nỉ cô thông dịch xin ông Bill cho
đi Mỹ. Lúc đó tui nghe ai cũng nói ở Mỹ
sướng lắm, con nít được đi học, dù ḿnh
đen cũng không ai đánh ḿnh, không ai nhét cứt vô
miệng ḿnh... Khi đó chị Hai và chị Ba có chồng
rồi, c̣n chị Tư và em trai th́ chưa. Má định
nếu được đi Mỹ rồi th́ Má sẽ
nhờ người làm đơn xin chính phủ cho chị
Tư và em tui đi sau.
Đêm trước hôm phỏng vấn, Má lo quá không ngủ được,
mấy mẹ con cứ ngồi ôm nhau khóc cả đêm.
Với gia đ́nh tui, th́ nước Mỹ là thiên đàng,
chỉ tới Mỹ th́ chúng tui mới hết khổ. Khi
ông Bill biết rằng chị Tư và em trai c̣n độc
thân, ông nói: ‘Chiến tranh đă làm cho Bà và các con cực
khổ, nên nay v́ nhân đạo, chúng tôi cho Bà, cô con gái lai và
cả hai người con độc thân cùng đi,
để qua Mỹ đùm bọc nhau mà sống’. Cả nhà
tui khóc, v́ mừng quá, đến nỗi quên cả nói
lời cám ơn ông Bill...”.
* Bước rẽ ngoặc cuộc đời...
“Đặt chân đến ‘thiên đàng’ Virginia, bốn Má
con tui không biết một chữ tiếng Anh, nói không
được câu nào, mà đọc cũng rặn không ra,
c̣n viết th́ một chữ bẻ đôi cũng không
biết. Một người quen cùng làng ngày xưa nhận
ra Má, nên giúp t́m dùm cho chúng tôi thuê một căn apartment
nhỏ xíu một pḥng ngủ để cả nhà ở
chung.
Cả nhà tui đi làm đủ thứ nghề nặng
nhọc để đắp đổi qua ngày. Tui c̣n
nhớ lần thi vô quốc tịch, tui lo quá chừng,
cứ học thuộc ḷng những câu hỏi như con
vẹt, v́ tui có đọc và hiểu được
chữ nào đâu. Có một chị người Việt
đọc cho tui nghe các câu hỏi rồi biểu tui
học cho thuộc, hễ người ta hỏi câu nào th́
trả lời y như đă thuộc. Vậy mà may mắn
ghê, tui đậu.
Khi họ hỏi tui muốn có tên Mỹ không, hay vẫn
muốn giữ cái tên Việt Nam là Tí Mai, th́ tui khóc. Không
biết nói tiếng, tui nhờ cô thông dịch nói dùm với
ổng là ‘Tui ghét lắm cái tên Tí đen, v́ nó đen như
màu da tui, đen như tuổi thơ nghèo hèn của tui’. Ông
Mỹ trắng hỏi tui muốn tên ǵ. Lúc đó tui chỉ
nhớ đến đứa cháu họ xa, đi lính cho quân
đội Mỹ. Có một lần về thăm Má con tui
ở Virginia, nó nói lư do nó đi lính là v́ nó muốn
đền ơn chính phủ. Tui nhớ mang máng nó có nói quân
đội Mỹ gọi là... ‘AMI’... ǵ đó th́ phải.
Thiệt t́nh khi đó tui không biết chữ ‘AMI’ viết
làm sao nữa, nên tui nói đại với cô thông dịch là
‘Tui muốn cám ơn chính phủ Mỹ, cám ơn ông Bill
đă thương mà cho Má con tui đi, nên tui muốn có tên Mỹ
là AMI, có nghĩa là quân đội’. Tui c̣n nhớ khi nghe
tui nói vậy th́ cô này cười, dễ thương
lắm, và cô viết tên tôi lên tờ giấy đưa cho
ông Mỹ. Thế là passport của tui có cái tên Amy Mai từ
đó. Măi sau này tui mới biết là cô đă quên chữ e
rờ (R), v́ quân đội viết là “army”, nhưng sao có
người lại nói với tui là cô ta cố t́nh quên...?
Sau đó vài năm, th́ phát giác ra là Má tui bị có
nước trong phổi. Bác sĩ sau khi hỏi cặn
kẽ đă giải thích rằng, do Má ngâm nước
lạnh hằng mấy chục năm liền khi đi ṃ
ốc, nên giờ phổi Má yếu lắm. Mấy chị
em sợ quá, đứa nào cũng đi làm quần quật
mà không sao đủ tiền mua thuốc cho Má. May mà Trời
thương, nên lại có người hàng xóm ngày xưa
biết chuyện, bảo chị em tui qua Cali ở đi,
th́ khí hậu ấm sẽ tốt hơn cho sức khỏe
của Má.
Nhưng tiền đâu mà mua vé máy bay? Cô Anh bảo, ‘Khi
xưa lúc chồng cô mới chết, cô một ḿnh với
con nhỏ, sức khỏe yếu nên không sao ngâm
nước nổi, nhờ Má cho cô bữa bịch ốc,
khi mấy con tôm mà sống qua ngày’, nên cô muốn đền
ơn Má bằng cách mua bốn vé máy bay cho chúng tôi qua Cali, cô
cũng đă thuê sẵn một appartment nhỏ (cô Anh đă
trả trước một tháng tiền nhà) cho Má con tui.
Thế là cả nhà kéo nhau qua Cali.
Cả tháng trời không ai xin được việc làm. Khi
chỉ c̣n vài ngày là hết tháng, tụi tui lo lắm v́
tiền đâu để trả cho tháng tới? Gọi
phone cho cô Anh th́ cô và gia đ́nh đi đâu rồi nên không
sao liên lạc được. Một buổi tối
trước ngày Giáng Sinh, mấy Má con đứng đón xe
bus về nhà. Trời lại lạnh, bụng ai cũng
đói, nên không c̣n sức để mà đi, cứ
đứng mà run.
Chúng tôi thấy nhiều người đi vào một nhà
thờ nhỏ. V́ lạnh quá, nên chúng tôi cũng đi vô
đại, định t́m một chỗ trú cho ấm chút
rồi sẽ về. Đó là buổi tối đánh
dấu một bước ngoặc lớn trong cuộc
đời chúng tui. Trên kia, mục sư Bảo đang giảng
về t́nh yêu của Chúa. Ông nói: ‘Chúa luôn luôn dang rộng ṿng
tay yêu thương cho mọi người’.
Có lẽ lúc ấy, v́ quá buồn, mỏi mệt và tủi
thân, nên bốn Má con đứng khóc ṛng. Một
người đàn bà bước lại hỏi thăm (sau
này tui mới được biết là vợ Mục Sư
Bảo). Má con tui thật ḷng kể hết. Vợ chồng
Mục Sư cùng một vài cô chú ở nhà thờ thấy
tội nghiệp, nên chở giùm mấy Má con về nhà,
rồi hôm sau người ta đem đồ đến cho,
bàn ghế, quần áo, tiền bạc, thức ăn.
Rồi đích thân vợ chồng Mục Sư giúp
điền đơn dùm Má con tui để xin tiền
bệnh, tiền trợ cấp. Cũng chính nhờ sự
khuyến khích, nâng đỡ cả về vật chất
lẫn tinh thần, mà Má con tui mới sống nổi qua
ngày...”.
* Con đến với Ngài...
“Và từ đó chúng tui đi nhà thờ mỗi Chủ
Nhật. Cám ơn Chúa. Cầu nguyện cho Má mau hết
bệnh. Cầu nguyện cho mấy chị em có công ăn
việc làm. Các cô chú trong nhà thờ đối xử
rất tốt với tui, không ai nh́n màu da tui mà khinh khi
hết. Tui vui lắm khi mọi người cứ kêu ‘Amy,
đến phụ cô làm cái này đi!’, ‘Amy, ăn chút ǵ cho có
sức rồi hẵng làm chứ cháu...". Và tui biết
là ở nơi nào có Chúa, th́ tui có t́nh thương...
Mang ơn vợ chồng Mục Sư Bảo và
các cô chú trong nhà thờ, nên mấy chị em tui t́nh
nguyện làm bất cứ việc ǵ nhà thờ cần.
Tiền th́ không có, nên chúng tui đóng góp bằng công sức
và thời gian. Tui không bao giờ buồn v́ công việc ḿnh
làm hết. Mà cầu tiêu ở Mỹ sạch sẽ lắm
ḱa, không có dơ, không có thúi như mấy đống
cứt gà mà hồi nhỏ tui phải nuốt đâu. Tui vui
lắm, dù công việc có cực nhọc cách mấy, v́ tui
biết ḿnh làm là đền đáp công ơn Chúa...
Và rồi một ngày, Chúa gọi Má tôi về với Ngài. Bà
chết khi trong túi mấy chị em cộng lại hết
vẫn chưa được một đồng. Lúc c̣n
sống, Má cứ ước có tiền về Việt Nam
thăm chị Hai, chị Ba và các cháu. Vậy mà mơ
ước chưa thành, Má đă ra đi. Tui c̣n nhớ lúc
biết ḿnh sẽ không qua khỏi, Má nói với các chị
em tui: ‘Ngày xưa Má cứ ước ao cả nhà ḿnh qua
đến được thiên đàng, nhưng nếu
như Má có mất, th́ mấy con ráng lo cho Má về Việt Nam
mà chôn cất, dù ǵ nằm bên bờ sông ngày xưa với
mấy con ốc, Má vẫn thấy ấm ḷng hơn...’.
Cả nhà ai cũng đều biết ước nguyện
cuối cùng của Má là được chôn nơi miền
quê cha đất tổ, mà đào đâu ra tiền
để chở xác Má về Việt Nam? Tụi tui chỉ
biết khóc, v́ không mua nổi một quan tài cho Má. Vợ
chồng Mục Sư Bảo
biết rơ ước nguyện của Má, nên tối nào Mục Sư cũng
lên đài kêu gọi mọi người giúp một tay.
Đêm nào mấy chị em cũng ngồi trên đài
với Mục Sư Bảo
và tụi tui cứ khóc, thương Má, mang ơn vợ
chồng Mục Sư và
tất cả những người hảo tâm.
Nhiều người mang tiền đến tận nhà giúp.
Cuối cùng quyên góp được 16 ngàn đồng,
một gia tài mà mấy chị em tui không bao giờ dám mơ
tới. Phải, 16 ngàn đồng - con số này suốt
đời tui không thể nào quên. Đó là công ơn
của hằng trăm người, mà nhiều nhất là
vợ chồng Mục
Sư Bảo và bác sĩ Nguyễn Hùng. Anh Tuấn
ở nhà quàn biết hoàn cảnh nhà tui, nên anh bớt cho hai
ngàn tiền chi phí chuyên chở xác Má về Việt Nam. Em
trai tui được mua vé đi cùng về Việt nam
với Má. Rồi số tiền c̣n lại th́ mục sư
đưa cho em tui về mua đất và lo chôn cất Má.
Thế là cuối cùng, Má cũng được về yên
nghĩ vĩnh viễn bên vùng ven biển ngày nào, với
những con ốc nhỏ ngày xưa. Tạ ơn Chúa.
Tạ ơn những tấm ḷng...”.
Chị Amy ngừng kể. Tôi im lặng, v́ tôi biết có nói
ǵ cũng sẽ là rất thừa thăi vào giây phút này. Bất
chợt chị nói: “Tui không biết tên Ba, phải chi tui được
gặp lại ông Bill năm nào phỏng vấn, có thể
tui nhờ ổng t́m ra Ba tui...”.
- “Chị mong gặp lại Ba chị à? Chị không
giận Ba sao?”.
- “Ngày xưa tui ghét Ba lắm. Nhưng Chúa dạy rằng
‘Ḿnh phải biết tha thứ và yêu thương’. Tui
chỉ mong gặp Ba, để nh́n ông và kêu một
tiếng ‘Ba’ một lần trong đời”.
Ngừng một chút, chị tiếp: “Và tui sẽ nói
rằng ‘Ba đă làm Má khổ và con buồn’. Vậy thôi...”.
* Món quà con dâng Chúa...
Gió ngoài trời lành lạnh, báo hiệu một mùa Giáng Sinh
nữa lại sắp đến. Tôi hỏi: “Năm nay Giáng
Sinh, chị sẽ làm ǵ?”. Chị Amy buồn buồn
đáp: “Tui đến nhà thờ dọn nhà cầu, khiêng bàn
ghế, lau chùi các pḥng, dự Thánh lễ rồi về
nhà... nhớ Má. Má mới mất năm ngoái thôi, nên tui
nhớ bả lắm...”. Chị lại tiếp: “Năm nào
tui cũng đâu có tiền mà mua ǵ dâng tặng nhà thờ,
hay tặng vợ chồng mục sư - người mà gia
đ́nh tui mang ơn cả đời, nên tui chỉ
biết cầu nguyện cho mọi người. Nhiều
lúc tui buồn lắm, v́ không năm nào có tiền mua món quà
ǵ dâng Chúa...”.
“Những ǵ chị làm, chắc chắn là Ngài sẽ
biết mà. Tôi tin chắc là thời gian, công sức và
tấm ḷng của chị, sẽ là một trong những món
quà mà Ngài ưng ư nhất...”.
Chị Amy chỉ cười, không nói. Tự dưng
chị hỏi: “Khi nào có báo, chị cho tui xin ba tờ
được không?”.
- “Được chứ”. Tôi đáp ngay.
- “Tui sẽ mang biếu vợ chồng Mục Sư Bảo một
tờ, bác sĩ Nguyễn Hùng một tờ, c̣n một
tờ tui sẽ nhờ ai đó đọc cho tui nghe,
tại tui không biết chữ, rồi th́ tui sẽ giữ
nó măi suốt đời. Phải chi Má c̣n sống, nghe
đọc tờ báo này, chắc Má tui vui lắm...”.
Chị Amy nhờ tôi gửi bài viết này kính tặng
vợ chồng Mục sư Nguyễn Xuân Bảo, Bác Sĩ
Nguyễn Hùng cùng tất cả những tấm ḷng nơi
Thánh đường Sài G̣n. Chị nói, đây là món quà -
từ trái tim - chị dâng tặng mọi người nhân
mùa lễ Giáng Sinh.
Trước khi chia tay, tôi hứa sẽ mang tặng chị
Amy ba tờ báo, và sẽ đọc cho chị nghe. Chị
nói: “Cám ơn người đẹp”. Tôi ngượng
ngùng: “Chị đừng gọi tôi là người
đẹp, kỳ lắm”. Amy đáp: “Đẹp chứ,
bởi v́ chị trắng hơn tui...”.
Tôi quay đi. Chạnh cả ḷng. Nh́n xuống làn da ḿnh, tôi
tự hỏi, cuộc đời này có được bao
người thật sự “trắng da” hơn chị?
---Hoàng Thanh/Viễn Đông